In de slotbijeenkomst van de digitale editie van Finance on a Mission 2020 gingen we in op het leiderschap dat vanuit Finance nodig is om de digitale transformatie aan te jagen. Finance kan de aanjager zijn gaven zowel Tom Bloemers (Head of Finance Transformation KLM) als Ernst de Kuiper (voormalig CFO diverse organisaties) aan. In een boeiende bijeenkomst op 4 november 2020 namen ze de deelnemers mee in hoe zij dat zien.

Verschillende typen van transformatie en verschillende rollen

Een digitale transformatie is eigenlijk een aspect van de verandering die organisaties nu doormaken. Hoewel digitale technologie een belangrijke enabler is van verandering gaat het bij de transformatie van de organisatie om meer dan alleen een digitale transformatie. Je zou kunnen spreken van een business transformatie. Door het begrip breder te schetsen zet Tom Bloemers meteen de toon: Finance heeft in zijn ogen een strategische rol wanneer het aankomt op de (digitale) transformatie. Hij heeft het dan ook liever over strategische business transformatie, omdat dit beter benadrukt dat de transformatie zoveel meer is dan een pure digitale transformatie. Een strategische business transformatie is een uitgebreide en complexe verandering van de de identiteit en de mogelijkheden van een organisatie, passend bij de purpose, waar de toekomst van de organisatie van afhangt. Dit betekent ook dat er verschillende typen transformaties zijn. Afhankelijk van het type transformatie kan Finance een keuze maken in de rol die Finance moet spelen. De keuze bepaalt vervolgens hoe Finance invulling geeft aan de besluitvormingsprocessen, het sturen op waarde creatie en het bouwen van effectieve relaties om verandering aan te jagen.

Elke transformatie vraagt om leiderschap van Finance

Transformatie vraagt om leiderschap van Finance. Ernst de Kuiper ging aan de hand van zijn ervaringen in op hoe hij kijkt naar de rol van Finance in verandertrajecten in de organisatie. Praktisch gezien gaat het om verschillende vormen van leiderschap, terug te voeren op persoonlijk, financieel en business leiderschap.  Persoonlijk leiderschap gaat om het voorbeeld dat je geeft, om je benaderbaarheid en zichtbaarheid en om het actief en bewust gebruik van emoties. Voor het financieel leiderschap is het essentieel te zorgen voor de juiste financiële basis, maar ook voor het blijven volgen van een op feiten gebaseerde aanpak. Wanneer we kijken naar business leiderschap gaat het vervolgens om vragen als waar het beste in kan worden geïnvesteerd, of over andere verdienmodellen. Ernst ging ook nog kort in op het concept van het creëren van een “burning platform” om verandering aan te jagen. Een burning platform helpt maar is niet strikt noodzakelijk. Wel is het noodzakelijk om goed duidelijk te maken waarheen de organisatie beweegt en waarom.

Concrete handvatten om de rol van Finance verder in te vullen

In de invulling van de rol van Finance gaf Tom Bloemers aan het einde van de bijeenkomst nog wat extra handvatten. Zo kan het ondersteunen van de besluitvormingsprocessen worden geconcretiseerd door te zorgen voor de juiste personen aan tafel, voorbij aan de “usual suspects”. Beslissingen worden aantoonbaar beter door cross-functionele en diverse teams in te schakelen.  Ook het bespreekbaar maken van “biases” is een belangrijk aandachtspunt voor Finance in het ondersteunen van de besluitvormingsprocessen. Wanneer het gaat om het ondersteunen van innovatie ligt voor Finance de nadruk op het goed inzichtelijk maken van de waarde propositie en om het inbouwen van wendbaarheid in het innovatieve proces.  De rol die Finance kan vervullen bij het bouwen van effectieve relaties is vooral gericht op het in beweging houden van de organisatie, op het meetbaar maken van de juiste voortgang en op de persoonlijke houding van Finance ten opzichte van verandering.