Digitale transformatie en de ‘agility’ (of wendbaarheid en slagvaardigheid) van organisaties : het zijn onderwerpen die hoog op de agenda staan. Niet verwonderlijk, in deze tijden van disruptie (nog zo’n thema) zijn wendbaarheid en de inzet van digitale technologie van levensbelang om de uitdagingen van nu aan te kunnen en er aan de andere kant van de crisis sterker uit te komen. Maar wat betekenen transformatie en agility concreet voor finance?
De wereld van de CFO is de afgelopen maanden behoorlijk door elkaar geschud. Uit het recente onderzoek ‘Finance in the Digital Era’ van de Universiteit van Amsterdam, Workday, Agium, Finance on a Mission en het Finance Transformation Forum blijkt onder meer dat finance is opgeschoven naar het hart van de business. Vergeleken met 2019, toen dit onderzoek ook werd gehouden, is finance aanzienlijk vaker onderdeel van cross-functionele teams. Vorig jaar was dat in 44% van de gevallen zo, nu is dat gestegen naar 92%. De betrokkenheid van de financiële afdelingen bij strategische digitale initiatieven nam toe van 40% (2019) naar 53% (2020). Wat verder opvalt is dat vorig jaar 18% zei bezig te zijn met innovatie voor digitale transformatie en dat dat nu is gestegen naar 24%.
Dit is het derde en laatste artikel in een serie. In het vorige artikel ben ik ingegaan op vijf gebieden die prioriteit zouden moeten hebben voor CFO’s en hun afdeling om hun bedrijf door de veranderingen te loodsen en tegelijk oog te hebben voor een stevig fundament voor de toekomst. In dit artikel ga ik dieper in op die transformatie en agility. Wat is de rol van finance bij het op elkaar afstemmen van data, processen en technologie om ook bij continue verandering het schip op koers te houden? Wat mij betreft zijn er vier belangrijke aandachtsgebieden.
Scenariomodellering en continue planning
Snelle scenariomodellering is noodzakelijk om bedrijven continu inzicht te geven in de ontwikkelingen in hun markt en de gevolgen van de eigen beslissingen. Dit blijft een cruciaal onderdeel voor bedrijven die datagedreven beslissingen willen nemen terwijl de wereld om hen heen steeds verandert. McKinsey beschrijft in dit artikel dat CFO’s zich moeten richten op drie of vier afzonderlijke scenario’s die een beeld geven van omzet en kosten op korte en lange termijn. Scenariomodellering vergroot de wendbaarheid van het planningsproces door duidelijkheid te geven over de (nabije) toekomst bij verschillende omstandigheden en routes. Verder biedt continue planning (in plaats van periodieke) de mogelijkheid om op basis van realtime financiële gegevens snel en simpel bij te sturen en te herberekenen.
Stresstest de cashpositie
Het aloude ‘cash is king’ heeft in deze tijden weer extra relevantie gekregen. Uit een online onderzoek van eerder dit jaar komt naar voren dat 78% van de financieel verantwoordelijken het verbeteren van de cash- en liquiditeitspositie in deze tijd een top 3-prioriteit vinden. Crises, waarvan het einde nog niet in zicht is, kunnen de algemene financiële situatie van een onderneming flink onder druk zetten. Dan zijn stevige liquiditeitsreserves, beschikbaar extern kapitaal of mogelijkheden om de kosten te drukken welkom. Finance moet continu inzicht hebben in de cashpositie en meerdere scenario’s klaar hebben liggen. Niet alleen voor deze bijzondere omstandigheden, maar ook voor de toekomst, zodat er altijd voldoende reserves zijn voor onverwachte omstandigheden. Inmiddels weten we dat onvoorziene omstandigheden meer impact kunnen hebben dan we vroeger hadden becijferd.
Hoe agile zijn leveranciers en vendors?
Behalve de eigen cashflow en liquiditeit, is het verstandig om ook de agility van de leveranciers en vendors onder de loep nemen. Zonder actueel inzicht in de relatie met leveranciers, hun prestaties en de inkoopvoorwaarden, vaart inkoop in de mist als het gaat om het effectief opstellen en uitvoeren van noodplannen. Hoe harder een crisis de leveranciers raakt, hoe belangrijker dergelijke processen en inzichten zijn. Breng alvast in kaart welke partners van strategisch belang zijn en welke niet. Versterk de relatie met die strategische partners en stel in overleg nieuwe kaders vast voor levering en betalingsvoorwaarden die het wederzijds belang dienen.
Schakel snel en soepel
Verandering gebeurt snel, weten we, vaak met nauwelijks een waarschuwing vooraf. Een wendbare organisatie is in staat om de twee belangrijkste activa – mensen en geld – snel te verplaatsen naar waar ze het meest nodig zijn. Een grote belemmering zijn vaak de legacy-financesystemen. Die zijn niet toegerust om direct en soepel veranderingen te ondersteunen – en dat blijkt in de wereld van vandaag een enorm nadeel. Als de technologische architectuur en de processen de nieuwe situatie niet kunnen bijbenen – en zelfs een vertragende factor zijn omdat data en processen niet op elkaar aansluiten – dan is dat een direct een groot probleem.
In uitdagende tijden worden transformatie en wendbaarheid in een hogere versnelling gezet. Als de crisis maar erg genoeg is, kan dit een kwestie van ‘fight or flight’ zijn. Meer agility is nu misschien geboren uit noodzaak, maar het is voor organisaties én voor finance belangrijk om deze aanleiding aan te grijpen om wendbaarheid boven aan de agenda te zetten en te houden.
Dit is de derde aflevering uit een serie van drie artikelen over de enorme uitdagingen waar organisaties nu voor staan en over de centrale rol die de CFO en diens afdeling spelen bij het navigeren door turbulente tijden.
