“Ik weet het niet”, dat is misschien wel het meest adequate antwoord van een CFO op de vraag: hoe staan we er in 2021 voor? Organisaties hadden voor 2020 ongetwijfeld allerlei slechtweerscenario’s klaarliggen, maar daarin zal geen rekening zijn gehouden met de ultieme vorm van disruptie die we nu meemaken. In politiek, economie, maatschappij, technologie en ecologie was al het nodige aan de hand en toen kwam COVID-19.
Hoe plan je een toekomst met zoveel onbekenden? Hoe stel je prioriteiten, hoe maak je een realistische prognose? En: hoe blijf je focus houden op de langetermijndoelen als de ontwikkelingen van vandaag zo veel aandacht opeisen en direct om actie vragen? Onzekere tijden vragen om flexibiliteit en slagkracht van de organisatie.
Solide bodem onder wendbaarheid
Die ‘organizational agility’ is alleen mogelijk als de business en operatie een stevig digitaal fundament hebben. Het automatiseren van (standaard)processen maakt ruimte en tijd vrij om expertise voor urgente zaken aan te wenden. Continu en bedrijfsbreed inzicht in de juiste realtime data zorgt ervoor dat je altijd gefundeerde beslissingen neemt. En wat is de rol van de CFO en diens afdeling intussen? We zien dat finance een prominentere positie krijgt bij het ondersteunen van de business en een belangrijke bodem legt onder de veerkracht en wendbaarheid van de organisatie.
Organisaties staan voor cruciale uitdagingen in deze tijden. Toch zijn het geen uitdagingen die pas met het uitbreken van COVID-19 aan de oppervlakte zijn gekomen. Ook zonder de pandemie was de noodzaak voor verandering en digitale transformatie groot. Maar zo’n wereldwijde, disruptieve gebeurtenis brengt de activiteiten wel in een hogere versnelling. Continu inzicht in de realtime data van alle processen, één bron van feitelijke informatie, het vermogen om snel te schakelen: het is bittere noodzaak. Het IDC-rapport ‘Adaptable Architecture: The Backbone for Digital Business Models’ van eerder dit jaar stelt dan ook: ‘Digitale transformatie is een ‘must do’ (en niet langer een ‘nice to have’)’.
Digitale transformatie is een ‘must have’
Ook de positie van finance heeft zich door COVID-19 sneller ontwikkeld. De financiële afdeling heeft in de afgelopen acht maanden een prominentere positie gekregen bij de strategische besluitvorming. Dat blijkt uit ‘Finance in the Digital Era’, het uitgebreide onderzoek naar de staat van de transformatie van finance binnen organisaties. Bijna vier op de tien CFO’s, controllers en financieel directeuren zeggen dat finance belangrijker geworden is voor de strategie van de organisatie. De aanleiding daarvoor is onder meer dat een aantal financiële kernactiviteiten die al belangrijk waren, nu voor de andere bedrijfsonderdelen (extreem) belangrijk zijn geworden. Met name het belang van scenario-analyse, cash- en liquiditeitsbeheer en businesscase-analyse is substantieel toegenomen.
Finance in de ‘driver’s seat’
Dat betekent niet dat de CFO over een kristallen bol beschikt. Maar de ultieme vorm van disruptie, de versnelde digitale transformatie en de dringende behoefte van de business aan actuele inzichten om snel te kunnen reageren op al die uitdagingen en veranderingen, plaatst finance wel in de ‘driver’s seat’. Nog steeds is dan het beste antwoord op de vraag naar de situatie in 2021 “ik weet het niet” – want wie weet het wel? Maar finance heeft wel de sleutel in handen om een solide basis te leggen onder elke strategische beslissing die genomen wordt.
Dit is de eerste aflevering uit een serie van drie artikelen over de enorme uitdagingen waar organisaties nu voor staan en over de centrale rol die de CFO en diens afdeling spelen bij het navigeren door turbulente tijden.
