De laatste jaren krijgt digitale transformatie steeds meer aandacht. In verschillende boeken, artikelen en andere publicaties is veel informatie te vinden over de impact die digitale technologie in toenemende mate heeft op organisaties. Organisaties die inzetten op het gebruik van digitale technologie transformeren de processen, werkwijzen en competenties van de mensen in de organisatie om optimaal in te spelen op de nieuwe mogelijkheden die digitale technologie biedt.
Digitalisering is overal
In zijn Keynote tijdens Finance on a Mission 2018 gaf Michael Wade, professor of Innovation and Strategy aan de IMD Business School, de volgende definitie van digitalisering: “de convergentie van meerdere technologische innovaties mogelijk gemaakt door connectiviteit. Met andere woorden, technologische innovaties in combinatie met connectiviteit maken big data en data analytics, cloud computing, mobiele service, gekoppelde apparaten en the internet of things, kunstmatige intelligentie, machine learning en virtual reality mogelijk”. Deze digitalisering staat aan de basis van compleet nieuwe businessmodellen en kansen. Digitalisering is overal om ons heen en is in zekere zin meedogenloos; de beweging is niet te stoppen en wie niet meekan loopt het risico op termijn overbodig te worden. Wanneer we kijken naar organisaties en digitalisering kunnen we drie typen organisaties onderscheiden:
- Organisaties die de digitalisering mogelijk maken
Deze organisaties richten zich op het steeds kleiner en energiezuiniger maken van de technologie die digitalisering mogelijk maakt;
- Gevestigde organisaties die worden uitgedaagd door nieuwkomers
Gevestigde organisaties hebben de uitdaging om een antwoord te vinden op de convergentie van industrieën en businessmodellen. Die antwoorden zoeken ze tegen een achtergrond van consumenten die gewend raken aan meer keuze, meer mogelijkheden, hogere service en uitmuntende klantervaringen
- Nieuwkomers
Dit type organisatie heeft minder organisatorische beperkingen en geen last van legacy systemen. Dat maakt het gemakkelijker om te schalen en te innoveren. Ze werken met overzichtelijke businessmodellen gebouwd op de technologische vooruitgang.
“Als start-up moet je snel innoveren in een omgeving waarin de winnaar alles krijgt. Snelheid = groei = relevantie. ”
Waarom is de digitale transformatie relevant voor CFOs?
De digitale transformatie van organisaties zorgt voor een veranderend speelveld waarin organisaties met elkaar concurreren. Nieuwe technologie, veeleisende consumenten, concurrentie van niet traditionele spelers en nieuwe, snelle manieren om kennis te delen zijn ingrediënten die de omgeving van organisaties turbulent en onvoorspelbaar maken. Technologische innovaties verstoren de status-quo. Industrieën convergeren en nieuwe concurrenten komen razendsnel op. De druk om te innoveren was nog nooit zo groot en de risico’s waren niet eerder zo moeilijk te beheersen. Dus hoe scheppen CFOs de randvoorwaarden waarbij de organisatie waarde kan creëren op de lange termijn en waarbij een gezonde, winstgevende groei mogelijk is? De C-suite heeft inzicht en kennis nodig om te kunnen profiteren van de kansen die digitalisering biedt en om de risico’s te verminderen. De CFO en de Finance functie spelen een cruciale rol in het helpen transformeren van de organisatie in dit digitale tijdperk. En digitalisering hoort thuis op de agenda van elke CFO. De office of Finance is cruciaal in de digitale transformatie om drie redenen:
- Als gevolg van digitalisering convergeren industrieën, groeien kansen en risico’s exponentieel, en de strategische rol van Finance is nodig om de organisatie door ‘onbekende wateren’ te begeleiden. CFOs weten dat ze zich moeten voorbereiden op een toekomst waarin disruptie de norm is: een toekomst waarin technologische vooruitgang de grenzen tussen verschillende industrieën doet vervagen en waarbij nieuwe concurrenten vanuit het niets opkomen. Een verre planningshorizon en een breder perspectief zijn nodig om het deze ontwikkelingen strategisch te kunnen duiden. Om te snappen wat de gevolgen van de convergentie van industrieën zijn en om opties te creëren voor de toekomst. De rol van de CFO wordt breder dan het traditionele Finance domein en CFOs van vandaag spelen meer en meer een leidende rol bij het bepalen van een geschikte bedrijfsstrategie en bij het veiligstellen van lange termijn perspectief en aandeelhouderswaarde. Digitalisering moet een expliciet onderdeel zijn van de strategie die waarde creatie op de lange termijn borgt.
- De huidige omgeving waar organisaties actief in zijn wordt wel omschreven als een VUCA (Volatile, Uncertain, Complex, Ambiguous) omgeving. Deze omgeving uit zich in een behoefte aan grote hoeveelheden en veranderlijke management informatie om op te sturen. De traditionele en vaak gestandaardiseerde tools die werden gebruikt voor managementrapportages lijken niet langer geschikt om de behoefte aan meer “ad hoc” informatie af te dekken. Finance teams maken de balans op, organiseren zichzelf soms op een andere manier en komen met nieuwe oplossingen die ‘standaard’ flexibiliteit bieden om het management te voorzien van de juiste antwoorden.
“Je moet op meer borden tegelijk kunnen schaken om de verschillende signalen uit het ecosysteem te begrijpen, lange termijn waarde te creëren, en de korte termijn dynamisch te managen”
- De gevolgen van digitalisering zijn een megatrend die niet kan worden genegeerd. Organisaties moeten de digitalisering omarmen of worden geconfronteerd met een verstorende digitale disruptie. CFOs en de Finance functie zijn potentiële change agents in tijden van onzekerheid. Als sterke beïnvloeders hebben zij de kans andere bestuurders met zeggingskracht bij te (CEOs, raden van bestuur en aandeelhouders luisteren naar en vertrouwen CFOs. Finance is een verbindende factor in de organisatie, met directe lijnen naar alle disciplines van de organisatie, van marketing tot IT tot operations. Finance heeft kracht en de invloed om doelen en beloningsstructuren vast te stellen die de mensen in de organisatie in hun kracht zetten.
“De disruptie van Finance? Het is me duidelijk dat we ons anders moeten organiseren. ”
Dit artikel kwam tot stand op basis van een pre-read voor het Finance Transformation Forum, waarvoor gesprekken zijn gevoerd met CFOs en professor Michael Wade van IMD.
